روغن ها در خودروها نقش کلیدی ایفا میکنند؛ اما همه روغن ها کار یکسانی انجام نمی دهند. دو نوع رایج روغن هایی که در خودروها استفاده میشوند، روغن موتور و روغن هیدرولیک هستند. هر کدام از این روغن ها ویژگیها و وظایف خاص خود را دارند و آشنایی با تفاوتهای آنها میتواند به نگهداری بهتر خودرو کمک کند. در سوی مقابل روغن هیدرولیک یک سیال تخصصی است که در سیستمهای هیدرولیکی برای انتقال نیرو و حرکت استفاده میشود. این روغن نیروی مکانیکی را به انرژی هیدرولیکی تبدیل می کند و از آن برای کنترل و حرکت اجزای مختلف استفاده میشود. کاربرد آن در فرمان هیدرولیک سیستمهای ترمز، جک های هیدرولیکی و تجهیزات صنعتی متداول است.
تفاوت اصلی بین روغن موتور و روغن هیدرولیک در ترکیبات و عملکرد آنهاست. هر دو روغن از پایههای روغنی و افزودنیهای تخصصی تولید میشوند؛ اما برای اهداف کاملاً متفاوتی طراحی شدهاند. روغن هیدرولیک با ویژگیهایی مانند تراکم پذیری بسیار پایین پایداری ویسکوزیته و اصطکاک قابل پیش بینی شناخته میشود و در سیستمهایی که نیاز به انتقال نیرو از طریق مایعات دارند. مانند فرمان هیدرولیک و جکها استفاده میشود. از سوی دیگر روغن موتور برای محافظت از موتور در برابر دمای بالا، اصطکاک شدید و ترکیبات شیمیایی حاصل از احتراق طراحی شده است. این روغن باید مقاومت بالایی در برابر اکسیداسیون و جذب سوخت داشته باشد و همچنین موتور را تمیز نگه دارد. هر دو روغن معمولاً دارای افزودنیهایی برای کاهش کف کردن و بهبود عملکرد در شرایط کاری مختلف هستند انتخاب بهترین روغن برای تجهیزات یا موتور، بستگی به شناخت دقیق نیازهای دستگاه شما دارد. روغن هیدرولیک و روغن موتور از نظر کاربرد. ترکیب شیمیایی و ویژگیها تفاوتهای قابلتوجهی دارند. به طور کلی روغن هیدرولیک برای انتقال انرژی در سیستمهای هیدرولیکی (مانند ترمزها، جکها و فرمان هیدرولیکی خودرو) استفاده میشود. وظیفه اصلی آن انتقال نیرو و محافظت از قطعات سیستم هیدرولیکی است؛ اما روانکار پیشرانه برای روانکاری، تمیزکاری و خنک کردن قطعات موتور خودرو استفاده میشود. همچنین مانع از سایش قطعات و کاهش اصطکاک در موتور میشود. روغن هیدرولیک بر پایه روغنهای معدنی با مصنوعی ساخته میشود. شامل افزودنیهایی برای جلوگیری از زنگ زدگی، اکسیداسیون و افزایش پایداری در دماهای مختلف است. فاقد ویژگیهایی مانند پاک کنندگی است که در روغن موتور یافت میشود. اما روغن موتور ترکیبی از روغن پایه (معدنی، نیمه مصنوعی یا مصنوعی) و افزودنیهایی مانند مواد پاک کننده، ضد سایش و کاهش دهنده اصطکاک است. ویژگیهایی دارد که به کاهش دما و جلوگیری از تشکیل رسوب در موتور کمک میکنند. روغن هیدرولیک باید دارای گرانروی مناسب باشد تا به خوبی نیرو را انتقال دهد.
مقاومت در برابر تغییرات دما و ایجاد کف مهم است. دارای خاصیت ضد زنگ و ضد خوردگی است. اما روغن موتور باید دارای مقاومت بالا در برابر دماهای بسیار بالا باشد. خاصیت روانکاری در شرایط فشار و حرارت شدید موتور را دار است مانع از تشکیل رسوبات و آلودگی در موتور میشود. روغن هیدرولیک معمولاً در سیستمهایی با دمای پایینتر و فشار خاص طراحی شده است. در محیطهایی که دمای کنترل شده دارند، عملکرد بهتری دارد. اما روغن موتور برای کار در دماهای بالا و فشار زیاد درون موتور طراحی شده است. باید تحمل استرسهای مکانیکی و حرارتی شدید را داشته باشد. به طور کلی روغن هیدرولیک و روغن موتور برای اهداف کاملاً متفاوت طراحی شدهاند و استفاده نادرست از یکی به جای دیگری میتواند به سیستم آسیب برساند. مهم است که از روغن مناسب برای هر سیستم استفاده کنید و همیشه توصیههای سازنده را مدنظر قرار دهید.
برگرفته شده از روزنامه دنیای خودرو