با افزایش نرخ ارز و تورم در کشور، امکان جایگزینی خودروها به دلیل قیمت سرسام آور آنها در مقایسه با زمان خرید بسیار کم شده و لزوم نگهداری مناسب و پیشگیری از هزینه های تعمیرات سنگین بیش از پیش مهم به نظر می رسد. در همین زمینه سوالی که از افراد مرتبط با خودرو و روغن مطرح می شود؛ این است که آیا می توانند نکات خاصی را بیان کنند تا به افزایش طول عمر مفید موتور خودرو و کاهش هزینه های تعمیرات کمک کنند؟ در پاسخ به این سوال می توان موارد بسیاری را برشمرد اما مهمترین آنها شامل موارد ذیل است. زیرا با رعایت آنها می توان از مشکلات و هزینه های سنگین تعمیرات جلوگیری کرد. اطمینان از کیفیت روانکاری مناسب، استراتژی بسیار موثر بر حفظ عمر موتور و بهینه سازی کارکرد موتور خودرو است. برای دستیابی به این مهم، باید عمل به 4 « مناسب » را در دستور کار قرار دهید: « روغن مناسب، حجم مناسب، قطعات و تجهیزات مناسب و در آخر فواصل زمانی مناسب تعویض روغن. »
سازگاری روغن با خودرو
همواره باید به نسبت سطح روغن و بررسی مقدار مناسب آن در موتور خودرو توجه داشته باشید. باید مقداری روغن اولیه و نو را به عنوان سرریز روغن نگه دارید و از افزودن روغن دیگر(چه همان تولید کننده یا سایر تولید کنندگان) یا هر نوع ماده شیمیایی که به عنوان ماده افزودنی در دسترس است، خودداری کنید. البته توجه داشته باشید نمی توان از روغن یکسان برای همه قطعات خودرو استفاده کرد زیرا هر بخش روانکار ویژه خود را دارد.
روغن مناسب و فاصله تعویض مناسب
باید توجه داشت روغن موتور عمر مشخصی دارد و بسته به عوامل مختلف از جمله نوع و عمر موتور، کیفیت سوخت و فیلتر، نگهداری، فصل استفاده، سبک رانندگی، شرایط آب و هوا و... باید نسبت به تعویض آن اقدام کرد. بهترین راه برای ارزیابی عمر روغن موتور استفاده از آزمون های کیفی و شیمیایی است، اما این شیوه همیشه در دسترس نیست. با این حال دو روش می توان در دستور کار قرار گیرد. نخست؛ تماس با شرکت سازنده موتور یا تولید کننده روغن است تا از بازه زمانی تعویض و عمر روغن مطمئن شوید. شیوه دوم، توجه به نشانگرهای آنلاین (دمای موتور، فشار روغن، مدت زمان سپری شده از لحظه استارت تا لحظه خاموش شدن چراغ روغن و ...) است که می تواند اطلاعات خوبی در خصوص فرا رسیدن زمان تعویض روغن موتور به راننده بدهد. هرگونه تغییر ناگهانی، کاهش یا افزایش، نشان از لزوم توجه به تعویض روغن دارد. البته در مواقعی با همکاری آزمایشگاه های شرکت های تولید کننده می توان برنامه ای برای تجزیه و تحلیل روغن تدوین و با هزینه کمتری نسبت به ارزیابی وضعیت موتور و شناسایی کارکرد مناسب روغن ویژه خودرو اقدام کرد. انجام این مورد می تواند شما را در زمان بروز نشتی ضدیخ یا ورود آلودگی های متنوع دیگر با خبر کند تا از بروز صدمات بیشتر جلوگیری شود.
نقش فیلتر استاندارد در طول عمر موتور
در کنار قطعاتی که بر سلامت خودرو موثر هستند، فیلتر بسیار مهم است. بنابراین استفاده از فیلترهای مناسب برای ورود هوا، روغن و سوخت تمیز بسیار ضروری خواهد بود. در بعضی ماشین آلات این امکان را دارید با ایجاد یک سیستم فیلتراسیون دوم (به صورت بای پس) که وظیفه فیلتر کردن 15 درصد حجم روغن را دارد، نسبت به نگهداری سطح تمیز روغن اقدام کنید. باید توجه داشته باشید فیلتر روغن می تواند اطلاعات بسیار دقیقی از وضعیت روغن را ارائه دهد.
خشک نگه داشتن روان کننده ها مهم است، به رغم آن که آلودگی آب در بسیاری از ماشین آلات مطرح می شود اما این یک مشکل رایج در روغن موتور نیست. روان کننده ها نیز باید خنک نگه داشته شوند. یعنی روغن باید بر اساس موتور و کاربرد آن در دمای نسبتا پایین کار کند. به طور کلی، هر چه دمای کار بیشتر باشد، ماندگاری روان کننده نیز کاهش می یابد. برای نگهداری و عمر روان کننده باید دمای طبیعی کار حفظ شود.
این اقدامات باید به درستی و مداوم باشند. این امر به آموزش، دستورالعمل های مناسب، ابزارهای سازگار، ارتباطات و هماهنگی نیاز دارد.
از دیگر اقدامات مفید می توان به استفاده از سیستم های پیش گرم روغن و همچنین سیستم های گرمایشی برای کاهش سایش موتور در راه اندازی، به ویژه در دمای سرد اشاره کرد. اما نکته پایانی آنکه از سوخت ممتاز استفاده کنید، شست و شوی دوره ای و منظم موتور و استفاده از روغن موتور با گرانروی کم (سازگار با روغن فعلی) و بدون استفاده از هرگونه ماده شیمیایی را فراموش نکنید.
برگرفته شده از روزنامه دنیای خودرو – الیاس کبیری