• روانکاری قطعات متحرک موتور
• خنک کردن موتور با انتقال سریع حرارت بخصوص از قطعاتی مثل یاتاقان های متحرک ، میل لنگ ، پیستون و میل سوپاپ
• آب بندی نمودن فاصله ی بین رینگ های پیستون و بدنه سیلندر و گرفتن ضربه وارده به یاتاقان ها و دیگر قطعات موتور
• تمیز نگه داشتن موتور بدلیل دارا بودن خاصیت پاک کنندگی و معلق نگه داشتن آلودگی
• حداکثر پایداری از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی و مقاوم در برابر تجزیه حرارتی
• محافظت از سطوح فلزی موتور در برابر زنگ زدگی، خوردگی شیمیایی، فرسایش و سایش
• داشتن قابلیت پمپاژ و گرانروی (viscosity ) مناسب در شرایط دمای متفاوت

سیاه شدن روغن موتور به سه دلیل عمده می باشد :
• در روغن موتورهای کیفیت بالا به علت وجود مواد پاک کننده و دترجنت ها
• در روغن های کیفیت پایین به علت اکسیده شدن روغن موتور
• معیوب بودن سیستم احتراق خودرو

کم شدن روغن موتور تا اندازه معینی امری عادی است .در چنین حالتی با اضافه کردن روغن مناسب می توان کمبود روغن را جبران نمود. بطور کلی دلایل عمده کم شدن روغن موتور عبارتند از :

• تبخیر عادی روغن

هنگام برگشت پیستون به طرف بالا لایه خیلی نازکی از روغن هنوز در دیواره سیلندر جهت کاهش اصطکاک وجود دارد که مقداری از آن در لحظه ی احتراق تبخیر میشود. این تبخیر بستگی به نوع خودرو و شرایط کاری متفاوت میتواند تغییر کند .

• خراب بون موتور ( روغن سوزی )

مانند: رینگ چسباندن، ساییده شدن رینگ، گشاد شدن گیت سوپاپ، نشت روغن از قسمت های مختلف موتور، رقیق شدن روغن با سوخت .

• کیفیت پایین روغن موتور

در صورتیکه روغن پایه مورد استفاده در تهیه روغن موتور ، نقطه اشتعال (Flash Point ) پایین داشته باشد در نتیجه روغن موتور نیز دارای فلش پوینت پایین بوده و درصد تبخیر آن از حد استاندارد بیشتر میشود .

با افزایش کارکرد روغن موتور توصیه میشود با هر بار تعویض روغن، فیلتر روغن ، فیلتر هوا و فیلتر سوخت نیز تعویض گردند.در شرایط محیطی نامناسب مانند گرد و خاک بهتر است فیلتر هوا زودتر تعویض گردد، همچنین در صورت استاندارد نبودن سوخت بهتر است فیلتر های سوخت نیز زودتر تعویض گردند.

با مراجعه به کاتالوگ خودرو در قسمت روان کننده ها یا LUBRICANTS ، مشاهده میشود که نوع روغن پیشنهادی بایستی چه ویژگی داشته باشد .معمولاً به سه پارامتر مهم که عبارتند از سطح کیفیت روغن
(API ) ، ویسکوزیته روغن (SAE ) و استاندارد تولید کنندگان خودرو اروپا (ACEA ) اشاره شده است .
به عنوان مثال API:SN/CF SAE: 5W-30 ACEA: A3/A4-12
حال با توجه به اعداد پیشنهادی سازنده خودرو ، روغن موتور مورد نظر را بصورت مظروف از شرکت های معتبر تولید روغن موتور تهیه می نماییم .

ممکن است شرکت های تولید کننده ی روغن موتور ، کیلومتر پیشنهادی روغن موتور را ذکر نمایند ، ولی برای تخمین زمان تعویض روغن موتور بایستی عوامل متعددی مورد توجه قرار گیرند. با تغییر هر یک از این عوامل کیلومتر کارکرد روغن موتور نیز تغییر می نماید .مهمترین عوامل عبارتند از :

• شرایط محیطی مانند محیط خشک، محیط مرطوب، گرد و غبار و...
• نحوه رانندگی مانند : رانندگی با بار، فشار، سرعت، شتاب، رانندگی بصورت برو-بایست (Go-Stop )
• نوع موتور ، طراحی و سال ساخت
• کیفیت روغن موتور و سوخت مصرفی
• عملکرد فیلتر روغن ، فیلتر هوا و فیلتر سوخت
• معیوب نبودن موتور ، سیستم انژکتور و برق خودرو

بایستی مانند همان روغنی که در کارتر (Crankcase ) وجود دارد به عنوان سرریز استفاده شود .در غیر اینصورت با توجه به پیچیدگی شیمیایی ترکیبات موجود در روغن موتور احتمال عدم سازگاری بین اجزا موجود در روغن بسیار زیاد است. در شرایط اضطراری با رعایت SAE و API به مقدار کم میتوان از روغن دیگری استفاده نمود.

در روغن های مولتی گرید ( چند درجه ای ) تا حدودی تغییرات گرانروی (ویسکوزیته ) روغن نسبت به دما کنترل شده است ، بنابراین توصیه میشود از روغن مولتی گرید همچون SAE: 5W-40 یا SAE:10W-40 بجای روغن های تک درجه ای (مونوگرید ) استفاده شود .
این نوع روغن ها با گرانروی مناسب در دماهای مختلف ، روانکاری بهتری نسبت به روغن های تک درجه ای ایجاد میکنند و شاخص گرانروی (Viscosity index ) بالاتری دارند .

شاخص ویسکوزیته ( VI) خوب یعنی :

روانکار در دمای بالا هنوز ویسکوزیته مناسب دارد و سایش کمتری به دلیل فیلم محافظ اتفاق می افتد .
روانکار در دمای پایین سیال باقی می ماند و روشن شدن آسان و پمپ شوندگی مناسب همراه با انرژی کمتر برای پمپ شدن سیال را به همراه دارد .
در دمای بالا مولکول ماده افزودنی بزرگتر شده و از سیال شدن زیاد روغن جلوگیری می کند .
بنابراین روغن موتوری که شاخص گرانروی بالاتری دارد در شرایط دمایی متفاوت عملکرد بهتری دارد .

با توجه به وجود سولفور در سوخت در زمان احتراق، سولفور با گازهای داغ واکنش داده و تولید اسید
می کند.
Sulphur+Oxygen+H2O+Heat=Sulphuric Acid
مواد پاک کننده و پراکنده کننده باعث خنثی شدن مواد اسیدی و در نهایت باعث افزایش عمر روغن موتور می شود.
هر چقدر این مواد افزودنی قوی تر باشند، عمر روغن موتور بالاتر و قطعات داخلی سالم تر و تمیز تر باقی می مانند.

روغن موتور بعد از مدتی کارکرد در معرض آلودگی ها مانند گرد و خاک، آب، دوده، اسید و سوخت قرار می گیرد، علاوه بر آن مواد افزودنی در زمان کار مصرف و کاهش می یابد همچنین اکسیداسیون روغن باعث ایجاد رسوب، لجن و مواد لعاب مانند، افزایش ویسکوزیته و افزایش اسیدیته شده که عملکرد روغن موتور را به حداقل
می رسانند. بنابراین بعد از مدتی کارکرد بایستی تعویض گردد.

یکی دیگر از روغن هایی که در خودرو مصرف میشود ، روغن دنده ( واسکازین ) و ATF است . واسکازین کلمه ی روسی روغن دنده است .این روغن ها در گیربکس و دیفرانسیل خودرو استفاده میشوند و با روغن موتور فرق دارند .
بطور کلی خودروها دارای دو نوع گیربکس ( جعبه دنده ) می باشند :
• گیربکس اتوماتیک ( DCT , CVT , … )
برای روانکاری چرخ دنده های آن از ATF Automatic Transmission Fluid) ( مایع انتقال قدرت استفاده میشود . مهمترین استانداردها و مشخصات فنی ATF توسط شرکت های جنرال موتورز
(Dexron ) ، فورد ( Ford Mercon ) و هیوندای / کیا (SP ) تعیین شده است .
• گیربکس دستی : برای روانکاری چرخ دنده های آن از MFT (Manual Transmission Fluid ) یا همان Gear Oil استفاده میشود . مهمترین استانداردها و مشخصات فنی توسط API و SAE تعیین شده است.